H βρόχινη στρατηγική στην F1

Πιθανώς μένοντας στην ιστορία σαν ένας καταπληκτικός βρόχινος αγώνας, από τις εκπληκτικές επιδόσεις του Lewis Hamilton και κυρίως τη τρίτη θέση του Max Verstappen, ο Βραζιλιάνικος μαραθώνιος του 2016 μας πρόσφερε μεγάλες οδηγικές ικανότητες και αποφάσεις πίσω από το τοίχος των πιτ.

Παρόλο που δεν ήταν αποφασιστικό GP για την κορυφή του πρωταθλήματος, ήταν ένας πολύ σημαντικός αγώνας αντοχής και επιβίωσης για την πίσω σειρά κατάταξης. Η Sauber επιτέλους πήρε βαθμούς, που τους ανεβάζει στη 10^η θέση, πάνω από την Manor στο πρωτάθλημα κατασκευαστών, και ξεκλειδώνει δεκάδες εκατομμύρια σαν έπαθλο.

Οπότε πόσο δύσκολο ήταν να κάνεις τις σωστές επιλογές την Κυριακή και όντως η Red Bull, παρόλη την φοβερή επίδοση του Verstappen, τα έκανε μαντάρα στη στρατηγική της;

Η Τέχνη της Απόφασης στην βροχή

Ο καιρός στο Sao Paulo ήταν ζεστός και ηλιόλουστος την Παρασκευή και άρχισε να κατρακυλά σε πιο ψυχρό το Σάββατο και συνεχή βροχή την Κυριακή. Οι πιο πολλοί αγώνες της Formula 1 έχουν μια τάση να αλλάζουν από υγρό σε στεγνό οδόστρωμα ή το αντίθετο. Είναι περίεργο να έχεις έναν σταθερά βρεγμένο αγώνα.

Η Pirelli έχει δύο τύπους ελαστικού για αυτές τις συνθήκες: το βρόχινο (γνωστό και ως wet) και το ενδιάμεσο. Το σημαντικό σημείο για να επιλέξεις πιο από τα δύο θα χρησιμοποιήσεις είναι το σημείο καμπής που το ένα δείχνει πιο γρήγορο από το άλλο.

Την Κυριακή είδαμε το ενδιάμεσο ελαστικό, σε κάποια περίοδο, να είναι ενάμιση δευτερόλεπτο ταχύτερο από ότι ήταν το βρόχινο και ήταν αρκετό να κάνει πολλές ομάδες να το ρισκάρουν. Συνήθως ο ρυθμός όλο και γίνεται γρηγορότερος όσο το ελαστικό ζεσταίνεται, και η διαφορά πάει στα 2 δευτερόλεπτα, μετά στα τρία, τέσσερα, μέχρι που όλο το grid έχει αλλάξει σε ενδιάμεσα. Αυτό δεν συνέβη την Κυριακή και πολλοί υπεύθυνοι στρατηγικής είπαν πως δεν θα γινόταν σε καμιά περίπτωση λόγο εναλλασσόμενων καιρικών συνθηκών.

Αλλά δεν είναι τόσο εύκολο να καταλάβεις το πλεονέκτημα στον ρυθμό ενός άλλου μονοθεσίου και να φέρεις το δικό σου σε αυτό το σημείο. Κάθε αμάξι έχει διαφορετικό προφιλ ρίσκου, αναλόγως με το σημείο στην πίστα και το ρυθμό του αυτοκινήτου (ένα είναι να έχεις ταχύτητα και άλλο να μπορείς να την αξιοποιήσεις αν έχεις πέσει σε κίνηση για παράδειγμα – δείτε τις μπλε σημαίες του Vettel). Οπότε οι πρωτοπόροι, που δεν έχουν κίνηση μπροστά τους και άρα πολύ λίγο «νεφέλωμα» από τα απόνερα των άλλων μονοθεσίων, δεν χρειάζεται να παίρνουν ρίσκα.

Τα μονοθέσια εκτός δεκάδας είναι μπλεγμένα στην κίνηση, που σημαίνει πολύ σπρέι, και άρα δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν τυχόν ανώτερο ρυθμό που έχουν διαθέσιμο. Επομένως έχουν και πολύ λιγότερα να χάσουν με το άλλο ελαστικό.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι να υπάρξει ένα ατύχημα και να βγει αυτοκίνητο ασφαλείας που ίσως να φέρει και κόκκινη (-ες) σημαία (-ες). Τότε όλες οι στρατηγικές μηδενίζονται και όλοι παίρνουν μια δωρεάν αλλαγή ελαστικών για την επανεκκίνηση και τα αυτοκίνητα που μπήκαν για ενδιάμεσα έχουν χάσει όλες τις θέσεις. Κάτι το οποίο έγινε και την Κυριακή.

Αν πάρουμε αυτό το ρίσκο υπόψην, και όταν όλα τα προγνωστικά για τον καιρό λένε πως δεν υπάρχει περίπτωση για σημαντική βελτίωση, όπως ήταν στον κυριακάτικο αγώνα, τότε έχουμε την σύγκριση μεταξύ ενός γρήγορου πιτ στοπ εναντίων ενός σταθερού πιτ στοπ.

Το γρήγορο κερδίζει λίγο χρόνο αλλά υπάρχει ο κίνδυνος του λάθους ή της μη ασφαλούς απεμπλοκής. Το σταθερό δε, χάνει αυτό τον χρόνο αλλά κερδίζει σε αξιοπιστία πως δεν θα γίνει λάθος. Η ενδιάμεση εναντίων βρεγμένη επιλογή ελαστικού ήταν ακριβώς αυτό στο Interlagos.

Οπότε το έξυπνο πράγμα για μια ομάδα εκτός εξάδας ήταν να μοιράσει τις στρατηγικές, βάζοντας το ένα αμάξι σε μεσαία και το άλλο να μείνει με τα βρεγμένα.

Με αυτό τον τρόπο το ένα θα είναι με το σωστό setup και το άλλο με το λάθος. Για μια ομάδα που απλά κοιτάει να πάρει βαθμολογία, έχει νόημα.

Για μια ομάδα σαν την Red Bull που έχει το αμάξι εκτός θέσης που θα περίμενε (Daniel Ricciardo) επίσης αξίζει το στοίχημα. Αλλά όταν ο Verstappen πέρασε τον Rosberg, το ρίσκο ήταν μεγάλο να τον βάλει μέσα για ενδιάμεσα και ρίχνοντάς τον μέσα στην κίνηση, πιο πίσω.

Η Red Bull διαχώρισε τις στρατηγικές πολύ αποτελεσματικά στην Ισπανία και την Μαλαισία αυτή τη χρονιά, αλλά περίεργως δεν το έκαναν και σε αυτόν τον αγώνα.

Σε μια τέτοιου τύπου στρατηγική, μια συν μια ας την πούμε, πρέπει να βάλεις το μονοθέσιο που βρίσκεται μπροστά στην κατάσταση που πιστεύεις πως θα λειτουργήσει πιο πολύ. Για παράδειγμα η Sauber έβαλε το πρώτο της αμάξι (Nasr) στα βρόχινα και το πίσω (Ericsson) μπήκε για ενδιάμεσα.

Αλλά καθώς άλλα μονοθέσια έμπαιναν για ενδιάμεσα, ο Nasr ανέβαινε θέσεις και σε κάποιο σημείο έφτασε την 6^η. Τότε, ο πίνακας μας έδειχνε την Sauber να ανεβαίνει στην 9^η θέση κατασκευαστών. H Toro rosso έκανε το ίδιο και στο πρωτοπόρο μονοθέσιο, ο Sainz τερμάτισε 6^ος. Οι δύο Renault και οι δύο Williams έκαναν το ίδιο και δεν πήραν κανένα βαθμό. Με έξτρα μπόνους το τρακάρισμα του Massa και το μικρό αποχαιρετιστήριο πάρτι.

Γενικά, 12 από τους 22 οδηγούς πήγαν στα ενδιάμεσα σε κάποιο σημείο του Grand Prix, και όλοι εκτός από δύο (Bottas, Magnussen), αναγκάστηκαν να τα βγάλουν πάλι.

Μεσαίες ομάδες – Αν αναρωτιέστε τι να κάνετε, μήπως να αντιγράψετε την Mercedes;

Οι Mercedes έμεινε στα βέλη της, και δεν δείλιασε όταν η Red Bull προσπάθησε να την προκαλέσει βάζοντας τα ενδιάμεσα στα μονοθέσιά της. Η γερμανική ομάδα δεν είχε πειστεί από τους αριθμούς, και είχε τα περισσότερα να χάσει μια και τα αμάξια της οδηγούσαν το χορό. Εκτός από αυτό, και οι δύο οδηγοί ένιωθαν πως τα βρόχινα ελαστικά ήταν τα καλύτερα για την περίσταση.

Έχουμε δει στο παρελθόν τις μεσαίες ομάδες να ακολουθούν την στρατηγική του ηγέτη σε τέτοιες περιπτώσεις. Πολλές ομάδες έφεραν καλά αποτελέσματα το 2010 με 2012 με το να αντιγράφουν τι έκανε ο Jenson Button με την McLaren του. Ο Button έχει δείξει πως έχει μια έκτη αίσθηση όσο αφορά την πρόσφυση και έκανε την αλλαγή από το βρόχινο σε ενδιάμεσο ένα γύρο πριν το σταυροδρόμι. Αυτό του έδωσε πλεονέκτημα και τον έκανε να κερδίσει αγώνες και σίγουρα ώθησε τα αποτελέσματα εκείνων που τον ακολουθούσαν.

Στο Interlagos, η Force India αντέγραψε την Mercedes και έφερε τον Sergio Perez στην 4^η θέση και 7^η τον Nico Hulkenberg.

Στην πραγματικότητα όμως, μια συνεχή βροχή, όπως αυτή που είχαμε την Κυριακή, δεν είναι τόσο απλή… Δεν υπήρχε τίποτα στις προβλέψεις που να υπονοούσαν ελάττωση της βροχής και τα ενδιάμεσα ελαστικά δεν ήταν αρκετά. Οι ομάδες έπρεπε να κοιτάξουν πιο πέρα από τις οθόνες και τις αναλύσεις τους, απλά στο περιβάλλον γύρο τους. Ένας αρχιμηχανικός ανέφερε πως κάθε λίγο και λιγάκι κοίταζε μια λακκούβα με νερό που είχε δίπλα του για βλέπει την ένταση που οι ψιχάλες έπεφταν στην επιφάνεια, κάτι που του έλεγε πως η βροχή έπεφτε με πολύ σταθερό ρυθμό. Ναι, μια λακούβα με νερό…

Η απόφαση της Red Bull, κυρίως όσο αναφορά τον Verstappen, έγινε με βάση τους αριθμούς και όχι με βάση το περιβάλλον και δεν έβγαζε καθόλου μα καθόλου νόημα.

Του κόστισε σίγουρα την δεύτερη θέση, ακόμα και αν πίστεψαν πως η ζαριά μπορεί να του έφερνε τη νίκη.

Το καλό για τους οπαδούς βέβαια είναι πως αυτή η αναποδιά μας έδωσε την άνοδο του Verstappen από την 14^η στην 3^η θέση και κατά πολλούς ένα από τα κορυφαία συμβάντα της χρονιάς