Roland Ratzenberger – Ο άνθρωπος που έζησε για το όνειρό του

«Έζησε για το όνειρό του». Αυτό γράφει η επιγραφή πάνω από τον τάφο του Roland Ratzenberger, που σαν σήμερα, πριν από 28 χρόνια, έχασε την ζωή του στο χειρότερο αγωνιστικό τριήμερο της σύγχρονης ιστορίας της Formula 1.

Οι πέντε αυτές λέξεις, χαραγμένες πάνω στην τελευταία του κατοικία, χαρακτηρίζουν απόλυτα την ζωή του Αυστριακού οδηγού. Ο Roland Ratzenberger έζησε για να είναι οδηγός αγώνων, και μεγάλο του όνειρό ήταν πάντα να αγωνιστεί στην Formula 1. Όνειρο που, μετά από πολλές δυσκολίες, κατάφερε να εκπληρώσει.

Η καριέρα του έως το 1994 έκρυβε επιτυχίες, αλλά και πολλές δυσκολίες. Ξεκινώντας τους αγώνες σε σχετικά μεγάλη ηλικία, ο Ratzenberger εμφανίστηκε στο προσκήνιο στα μέσα της δεκαετίας του 1980, όταν κατέκτησε νίκες και πρωταθλήματα στην Formula Ford. Έπειτα δοκίμασε σε αγώνες Formula 3 και Formula 3000 στην Ευρώπη, δυσκολευόταν όμως να βρει οικονομική υποστήριξη για να προχωρήσει.

Παράλληλα, αγωνιζόταν σε όποια κατηγορία αγώνων του δινόταν η ευκαιρία, όπως για παράδειγμα τα αυτοκίνητα τουρισμού, ενώ στράφηκε και σε αγώνες αντοχής. Η καθοριστική όμως απόφασή της καριέρας του ήταν να στραφεί στην Ιαπωνία, όπου μέχρι το 1993 του δόθηκε η ευκαιρία να αγωνιστεί σε πολλά εγχώρια πρωταθλήματα, σημειώνοντας όχι μόνο επιτυχίες, αλλά ταυτόχρονα εξασφαλίζοντας καλές οικονομικές αποδοχές, κάτι που πολλοί οδηγοί δεν έβρισκαν τότε στην Ευρώπη.

Έτσι, μετά από συμμετοχές στις 24 ώρες του Le Mans και σε αγώνες στην Ιαπωνία, ο Ratzenberger μπόρεσε επιτέλους να βρει την δυνατότητα να πραγματοποιήσει το όνειρό του: έχοντας εξασφαλίσει οικονομική υποστήριξη, μπόρεσε να βρεθεί στο grid της F1 με την νεοσύστατη για το 1994 ομάδα της Simtek, πλαισιώνοντας τον David Brabham.

Αν και γνώριζε ότι τα χρήματα δεν θα έφταναν για περισσότερα από 5 grand prix, o Roland πίστευε ότι θα κατάφερνε να πείσει την ομάδα με τις επιδόσεις του να του δώσει μία δυνατότητα να συνεχίσει και αργότερα. Δυστυχώς, δεν είχε ποτέ τον χρόνο να το προσπαθήσει.

Με την ομάδα της Simtek να στερείται χρημάτων και εμπειρίας, το μονοθέσιο προφανώς δεν ήταν ανταγωνιστικό. Επιπλέον, τα διάφορα τεχνικά προβλήματα στερούσαν από τον Ratzenberger τη δυνατότητα να δείξει τις ικανότητές του, έναντι του εμπειρότερου Brabham.

Για τον αγώνα της Imola, o Αυστριακός είχε μεγάλες προσδοκίες. Μετά τον παρθενικό του τερματισμό σε grand prix της F1 στην Aida, o 33χρονος ήθελε να αποδείξει το ταλέντο του, και προσπάθησε από την αρχή του τριημέρου να πιέσει τον team-mate του. Όμως, οι ελπίδες για διάκριση θα τελείωναν πολύ γρήγορα.

Ο χαμογελαστός Αυστριακός έζησε και πέθανε κάνοντας αυτό που αγαπούσε

Το «μαρτύριο» της Imola ξεκίνησε ήδη από την Παρασκευή, με τον Rubens Barrichello να έχει την τύχη να γλιτώσει από ένα φοβερό ατύχημα. Τύχη που δεν είχε ο Ratzenberger μία ημέρα αργότερα, όταν καρφώθηκε με 300 χιλιόμετρα/ώρα στον τοίχο της στροφής Villeneuve.

Όπως αποκαλύφθηκε, κάποιο άτσαλο πάτημα στα kerbs ή έξοδος στον προηγούμενο γύρο των δοκιμών είχε αποδυναμώσει τις βάσεις της μπροστινής αεροτομής, η οποία λίγα δευτερόλεπτα αργότερα, στο πιο γρήγορο κομμάτι της πίστας, δεν άντεξε και αποκολλήθηκε, αφήνοντας το μονοθέσιο ακυβέρνητο, με τέρμα γκάζι, σε μία προδιαγεγραμμένη πορεία. Μετά την σύγκρουση, οι εικόνες από το μονοθέσιο και το σώμα του Αυστριακού δεν άφηναν περιθώρια αμφιβολιών για την κατάληξη του άτυχου Ratzenberger.

Με τους πάντες να είναι σοκαρισμένοι από το δυστύχημα – το πρώτο για την F1 σε αγωνιστικό τριήμερο από το 1982 – ξεκίνησαν οι διεργασίες για την επανασύσταση του Συνδέσμου Οδηγών Αγώνων GP, με πρωτεργάτη τον Senna. Ο Βραζιλιάνος ήθελε να ληφθούν άμεσα μέτρα για την ασφάλεια των οδηγών, τα οποία θα καθορίζονταν στον επόμενο αγώνα στο Μονακό. Όμως, κανείς δεν μπορούσε να προβλέψει ότι ούτε αυτός θα βρισκόταν εκεί.

«Θα θυμάμαι για πάντα το χαμόγελό του. Ήταν ένας πολύ αφοσιωμένος οδηγός και πολύ ειλικρινής χαρακτήρας, εντός και εκτός πίστας – αλλά είναι το χαμόγελό του που θα θυμάμαι για πάντα. Ήταν μαχητής, έζησε για τους αγώνες και τους αγάπησε», θυμάται ο team-mate του το 1994.

«Νοιαζόμουν πολύ για τον Roland και τα επιτεύγματά του, όμως όσο ζούσε, ίσως δεν το έδειχνα πάντα, γιατί έτσι είναι ο χαρακτήρας μου. Μόνο μετά το θάνατό του άρχισα πραγματικά να εκτιμώ όσα πέτυχε, και πόσο πάλεψε για να φτάσει τελικά στην Formula 1. Τον αγαπούσα», δηλώνει ο πατέρας του, που όπως κάθε γονιός, δεν μπορεί ποτέ να αποδεχθεί πλήρως τον χαμό του παιδιού του, και ας έχουν περάσει τόσα χρόνια.

Και όσο και αν πολλοί τείνουν να ξεχνούν την ιστορία του Αυστριακού, λόγω του χαμού του Ayrton Senna ένα 24ωρο αργότερα, δεν πρέπει να λησμονούν ότι όλες οι ανθρώπινες ζωές έχουν την ίδια αξία, ενώ το σοκ από τα γεγονότα της Imola ώθησε την FIA να αλλάξει πλήρως την αντιμετώπιση στα ζητήματα ασφαλείας των αγώνων ταχύτητας, σώζοντας έκτοτε πολλές ζωές.

Τελικά, η αυστριακή σημαία που είχε μαζί του ο Senna στο μονοθέσιό του την Κυριακή, για να τιμήσει τον αδικοχαμένο συναθλητή του, δεν υψώθηκε ποτέ στον αέρα.

Ανέβηκε όμως μαζί του κάπου ακόμη ψηλότερα, και η μνήμη αυτού που θα τιμούσε δεν θα ξεχαστεί ποτέ από κανέναν λάτρη των αγώνων.