Brawn GP 001 – Από τις στάχτες…Πρωταθλήτρια!

Οι ριζικές αλλαγές κανονισμών είναι ένα σύνηθες φαινόμενο στη Formula 1. Μάλιστα, το 2017 θα είναι μια σεζόν όπου πολλά θα αλλάξουν στην εμφάνιση των μονοθεσίων για ακόμη μια φορά. Στο πρόσφατο παρελθόν, πλην των αλλαγών του 2014 (που βασικό άξονα είχαν την εισαγωγή των υβριδικών κινητήρων), το 2009 ήταν η χρονιά που η εμφάνιση των «βολίδων» της F1 άρχισε να μοιάζει με τη μορφή που ξέρουμε σήμερα. Το 2009 ήταν επίσης η χρονιά που συνέβη μια από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις στην ιστορία της κορωνίδας των μηχανοκίνητων σπορ. Ποια ήταν αυτή; Η επικράτηση στο Πρωτάθλημα μιας ομάδας που, μέχρι και μερικές δεκάδες μέρες πριν την έναρξη των δοκιμών εξέλιξης, δεν ήξερε αν θα είχε τη δυνατότητα να λάβει μέρος μέρος στο Πρωτάθλημα!

Ας ξετυλίξουμε όμως το κουβάρι των γεγονότων από την αρχή. Το 2008 ήταν η αρχή της βαριάς οικονομικής κρίσης που έπληξε τον πλανήτη. Οι αυτοκινητοβιομηχανίες φυσικά και επηρεάστηκαν, και κατά συνέπεια πολλές από αυτές θέλησαν να περικόψουν τα έξοδά τους. Ο μηχανοκίνητος αθλητισμός είναι μία πολυδάπανη ενασχόληση για αυτές και δη η Formula 1, με αποτέλεσμα στο Πρωτάθλημα του 2009 να έχουμε την έξοδο από το σπορ μιας από τις πιο ιστορικές δυνάμεις του, της Honda (στο τέλος της σεζόν αποχώρησαν και οι Toyota-BMW). H απόφαση των Ιαπώνων παραξένεψε πολλούς. Παρά το ότι η ομάδα είχε κάνει κάκιστες σεζόν και η επένδυση της Honda δε δικαιολογούνταν από τα πενιχρά αποτελέσματα της ομάδας, η έλευση του Ross Brawn αλλά και το γεγονός ότι η εξέλιξη του μονοθεσίου του 2009 είχε ξεκινήσει από πολύ νωρίς και τα δεδομένα έδειχναν πολύ ενθαρρυντικά, θα έλεγε κανείς ότι η Honda μπορούσε να περιμένει και το 2009 και έπειτα να ξαναεξετάσει τα δεδομένα. Έχοντας όμως το χειρότερο timing ever(!), η Honda άφησε την F1 για να επενδύσει στα αυτοκίνητα παραγωγής και να κάνει περικοπές, χάνοντας τη χρυσή ευκαιρία να στεφθεί ως κατασκευαστής Παγκόσμια Πρωταθλήτρια!

Αποτέλεσμα; Η ομάδα που υπήρχε στο Brackley έμεινε ξεκρέμαστη. Ξεκρέμαστοι έμειναν και οι Button – Barrichello, που έπρεπε να βρουν άλλη “στέγη” το συντομότερο. Ο πρώτος είχε συμβόλαιο με την ομάδα, ενώ του δεύτερου είχε λήξει. Ο Βρετανός είχε προτάσεις (πιο αξιόλογη αυτήν της Toro Rosso), ενώ για το Βραζιλιάνο όλα έδειχναν ότι μάλλον θα οδηγούνταν σε μια -μη ηθελημένη- απόσυρση από το σπορ. Μάλιστα, ήταν γνωστό ήδη στους αγωνιστικούς κύκλους  ότι η Honda είχε επιλέξει για team-mate του Button τον Bruno Senna το 2009, ο οποίος είχε εντυπωσιάσει σε δοκιμές με την ομάδα κατά τη διάρκεια του 2008.  Τελικά, και οι δύο επέλεξαν να περιμένουν το τι θα γίνει με την ομάδα, ρισκάροντας να μείνουν μέχρι και εκτός F1! Ο καιρός περνούσε και η ομάδα δεν έβρισκε αγοραστή, ενώ διάφορα σενάρια ακούγονταν, από αγορά από τον Richard Branson της Virgin (που τελικά έγινε από τους βασικούς χορηγούς της ομάδας) αλλά και από τον ίδιο τον Brawn! Τελικά, μετά από χίλια μύρια κύματα, ο Ross Brawn και ο Pat Fry (μαζί με συνεργάτες τους) κατάφεραν να συγκεντρώσουν ένα budget ικανό να κρατήσει αρχικά ζωντανή την ομάδα και ικανή να ξεκινήσει το Πρωτάθλημα. Ως οδηγοί παρέμειναν οι Button – Barrichello, με τον Brawn να τονίζει ότι ο λόγος που παρέμεινε ο Βραζιλιάνος, εκτός της ταχύτητάς του, ήταν η τεράστια εμπειρία του, που θα φαινόταν πολύτιμη σε μια ομάδα που θα έτρεχε κάτω από αυτές τις συνθήκες. Το προσωπικό της ομάδας μειώθηκε σημαντικά, ενώ θα υπήρχε αγώνας δρόμου για να ετοιμαστούν δύο μονοθέσια και αρκετά ανταλλακτικά. Ως κινητήρες επιλέχθηκαν αυτοί της Mercedes, που προσέφεραν το καλύτερο πακέτο απόδοσης-συμβατότητας στο μονοθέσιο. Και έτσι εγένετο η Brawn GP-001!

Η Brawn GP αντιμετώπισε τη δυσκολία του να ενσωματώσει τον κινητήρα της Mercedes σε ένα αυτοκίνητο που σχεδιάστηκε για αυτόν της Honda, ενώ χρησιμοποίησε το δικό της κιβώτιο ταχυτήτων, καθώς δεν είχε άλλα περιθώρια για «κόψε-ράψε» στο μονοθέσιο, το οποίο σύμφωνα με τις φήμες της εποχής, η ομάδα είχε αναγκαστεί να αλλάξει κατά ολόκληρα εκατοστά στο πίσω μέρος για να χωρέσουν τα πάντα, χαλώντας έτσι την ιδανική κατανομή βάρους και την ισορροπία του! Επιπλέον, δεν υπήρχε χρόνος για την ενσωμάτωση του KERS που θα επιτρεπόταν από το 2009, ενώ η σχεδιαστική ομάδα δεν ήθελε να προσθέσει και επιπλέον βάρος στην BGP-001, η οποία φημολογούνταν ότι ήταν ήδη βαρύτερη του ανταγωνισμού.

To shakedown της BGP-001 έγινε στο Silverstone, στις 6 Μαρτίου του 2009. Στο πρώτο επίσημο χειμερινό τεστ του στη Βαρκελώνη, το μονοθέσιο ολοκλήρωσε πάνω από ένα δευτερόλεπτο ταχύτερο του ανταγωνισμού! Και μπορεί μεν οι χρόνοι των δοκιμών συνήθως να μην αποκαλύπτουν πολλά, αλλά όσοι βρέθηκαν στην πίστα και είδαν το ασπρο-κίτρινο αυτοκίνητο να συμπληρώνει χιλιόμετρα, ήξεραν ότι οι χρόνοι δεν ήταν «πυροτεχνήματα». “Πέντε γύροι χρειάστηκαν για να καταλάβω ότι το μονοθέσιο ήταν συνεπές και αξιόπιστο, και απλώς απίστευτα γρήγορο! Δεν έχω ξαναζήσει κάτι παρόμοιο”, είπε ο Jenson Button.

Τι μονοθέσιο ήταν λοιπόν η BGP-001 που άφησε άφωνους άπαντες με την εμφάνισή του; Έχοντας ξεκινήσει την εξέλιξή του 15 μήνες πριν (μάλιστα, στη μελέτη των νέων κανονισμών και στη σχεδίαση του μονοθεσίου βοήθησε και ομάδα μηχανικών από τη Super Aguri, τη δεύτερη τότε ομάδα της Honda στην F1), η ομάδα του Brackley μπόρεσε να εφαρμόσει και να εξετάσει κάθε πιθανή λύση πάνω στο μονοθέσιο. Το σασί του φυσικά ήταν ανθρακονημάτινο, ενώ το μονοθέσιο διέθετε μια απλή αεροδυναμικά εμφάνιση, χωρίς υπερβολές, ενώ οι μικρές λεπτομέρειες έκαναν τη διαφορά στην απόδοση. Χαρακτηριστικό ήταν το πολύ χαμηλό και πλατύ εμπρός ρύγχος που στήριζε την απλή εμπρός αεροτομή, το οποίο σχεδιάστηκε με αυτόν τον τρόπο ώστε η ανάρτηση του μονοθεσίου να έρθει όσο πιο χαμηλά γινόταν, για καλύτερη αεροδυναμική απόδοση. Τα endplates ήταν επίσης σχεδιασμένα με τρόπο που να βοηθούσαν το εμπρός μέρος του μονοθεσίου να «κολλάει» στο δρόμο. Οι εισαγωγές αέρα του κινητήρα στο πλάι της BGP-001 ήταν στενές και μικρότερες από άλλες ομάδες, με αποτέλεσμα το πλάι του μονοθεσίου να είναι πιο «σμιλεμένο και σκαφτό», και πάλι χάριν της αεροδυναμικής απόδοσης. Το σχέδιο αυτό επηρεάστηκε και από τις μικρότερες απαιτήσεις του κινητήρα της Mercedes από αυτόν της Honda για ψύξη, αλλά και από το γεγονός ότι δε χρησιμοποιούνταν KERS. Όσο προχωρούμε προς το πίσω μέρος, τα πράγματα αρχίζουν και γίνονται πιο ενδιαφέροντα. Κοιτώντας την πίσω αεροτομή, διαπιστώνει κανείς ότι είναι αρκετά βασική σε σχεδιασμό, χωρίς κάτι εμφανώς ριζοσπαστικό. Ρηξικέλευθος όμως ήταν ο διαχύτης, ο οποίος ήταν διπλός, είχε δηλαδή 2 επίπεδα για καλύτερη αεροδυναμική απόδοση της ουράς. Οι μηχανικοί από το Brackley  και ο αρχισχεδιαστής, Loic Bigois, είχαν εξαρχής βρει το κενό στους κανονισμούς που επέτρεπε αυτήν τη διαμόρφωση, και την εκμεταλλεύτηκαν στο έπακρο, σχεδιάζοντας την όλη απόδοση του μονοθεσίου, τόσο από το πάτωμά του όσο και από την πάνω επιφάνειά του, ώστε να συνεργάζεται τέλεια με το διπλό διαχύτη. Η Brawn πάντως πρέπει να τονίσουμε ότι δεν ήταν η μόνη ομάδα με διπλό διαχύτη στην αρχή της σεζόν (είχε και η Toyota και η Williams), είχε όμως την καλύτερη εκμετάλλευσή του. Παρά τις προσπάθειες των άλλων ομάδων να απαγορευτεί, αυτό δε συνέβη, και έτσι όλες αναγκάστηκαν να εμφανίσουν τη δική τους εκδοχή αργότερα μέσα στη σεζόν. Τέλος, η ανάρτηση του μονοθεσίου ήταν  συμβατική Push-rod, τόσο μπροστά όσο και πίσω.

Στα μηχανικά του μέρη, ο κινητήρας ήταν ο γνωστός ατμοσφαιρικός V8, 2,4 λίτρων, με την κωδική ονομασία FO108W της Mercedes-Benz, με το ισχύον πάγωμα στην εξέλιξη . Το όριο περιστροφής ήταν στις 18.000 στροφές/λεπτό, ενώ απέδιδε περί τους 750 ίππους. Το κιβώτιο ταχυτήτων ήταν κατασκευής Brackley, και φυσικά 7-τάχυτο. Χρησιμοποιούνταν καύσιμα της Mobil (η Mercedes χρησιμοποιούσε αυτά στους κινητήρες της, όπως έκανε τότε η βασική της ομάδα, η McLaren), ενώ ήταν και η τελευταία χρονιά που επιτρέπονταν οι ανεφοδιασμοί κατά τη διάρκεια του αγώνα. Αξιοσημείωτο είναι ότι οι μηχανικοί της ομάδας κατάφεραν να ενσωματώσουν σε λίγες εβδομάδες έναν τελείως διαφορετικό κινητήρα στο μονοθέσιο από αυτόν για τον οποίο σχεδιάστηκε, και, παρ’ όλα αυτά, η BGP-001 δεν αντιμετώπισε σχεδόν καθόλου μηχανικά προβλήματα κατά τη διάρκεια της σεζόν (είχε μόλις μία εγκατάλειψη λόγω τεχνικού προβλήματος σε όλη τη χρονιά!).

Η εσωτερική διαμόρφωση της BGP-001 (ως showcar της Mercedes το 2011)

Έχοντας το ταχύτερο μονοθέσιο στους πρώτους αγώνες, ουσιαστικά εκεί κρίθηκε το Πρωτάθλημα για τη Brawn, με αμφότερους τους τίτλους να καταλήγουν στα χέρια της! Ο Button κέρδισε τα 6 από τα 7 πρώτα GP, και στη συνέχεια έκανε διατήρηση του προβαδίσματος στη βαθμολογία που είχε δημιουργήσει. 2 νίκες πήρε στο δεύτερο μισό της σεζόν ο Barrichello, ενώ συνολικά οι δύο οδηγοί είχαν 8 νίκες, 15 βάθρα (τέσσερις φορές έκαναν το 1-2), 5 poles και 4 ταχύτερους γύρους. Στην πορεία της χρονιάς η Brawn έχασε το προβάδισμα στην απόδοση που είχε, με τη Red Bull να δείχνει ταχύτερη, ενώ τεράστια βελτίωση είχαν και οι McLaren-Ferrari. Η BGP-001 αντιμετώπιζε προβλήματα στους «ψυχρούς» αγώνες, καθώς φερόταν πολύ «ευγενικά» στα ελαστικά της, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να τα φέρει σε ιδανική θερμοκρασία λειτουργίας, κάτι που επηρέαζε τρομερά και την απόδοση στα δοκιμαστικά. Επιπλέον, ήταν φανερό ότι η ομάδα δεν μπορούσε να ακολουθήσει το ρυθμό εξέλιξης των υπολοίπων, καθώς δεν υπήρχε το απαραίτητο ρευστό (χαρακτηριστικό είναι ότι η ομάδα παρήγαγε μόνο 3 σασί για όλη τη χρονιά, ενώ οι πιο εύρωστες ομάδες έφτιαξαν 7-8). Ας μην παραβλέπουμε και το γεγονός ότι το μονοθέσιο είχε πολλούς εγγενείς περιορισμούς στη σχεδίαση και κατασκευή του λόγω των αλλαγών της τελευταίας στιγμής, με αποτέλεσμα η σωστή εξέλιξη να ήταν δυσχερέστερη.

Εν κατακλείδι, η Brawn GP-001 είναι ένα σημαντικό μονοθέσιο στη σύγχρονη ιστορία της F1. Πάτησε πίστα μετά από πολλές δυσκολίες, ερμήνευσε αποτελεσματικά τους νέους για το 2009 κανονισμούς, ενώ η ιστορία και το παρασκήνιο που κρύβει πίσω του είναι τουλάχιστον ενδιαφέροντα! Μπορεί η Brawn GP να έμεινε μόνο για μία χρονιά ως όνομα στην F1, σήμερα όμως συνεχίζει ως Mercedes να κυριαρχεί, έχοντας σε μεγάλο βαθμό το ίδιο ανθρώπινο δυναμικό (με προσθήκες βέβαια) στο Brackley. Στη Formula 1 τίποτα δεν είναι τυχαίο, και φυσικά οι άνθρωποι της ομάδας, και κυρίως ο Ross Brawn, ήξεραν ότι το μονοθέσιο έπρεπε να πατήσει πίστα με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, καθώς θα διέλυε τον ανταγωνισμό! Η επιμονή και η υπομονή του Βρετανού (αλλά και η θέληση της Honda να διατηρηθεί η ομάδα μετά την αποχώρησή της) και των υπόλοιπων μελών της ομάδας, μας έδωσαν μια ωραία αγωνιστική ιστορία, που όμοιά της δύσκολα θα ξανασυναντήσουμε!