Αyrton Senna – Ο τελευταίος samurai ήταν Βραζιλιάνος

Samurai: τάξη πολεμιστών που κυριάρχησε στην Ιαπωνία κατά τον 12^ο αιώνα, χρησιμοποιώντας ως κύριο μέσο (όπλο) το ξίφος.

Αυτός είναι ο ορισμός που δίνεται για τους samurai, ανθρώπoυς που έμειναν στην ιαπωνική (και όχι μόνο) ιστορία ως χαρακτηριστικά παραδείγματα θάρρους, τόλμης και προσπάθειας μέχρις εσχάτων.

Οι Ιάπωνες, ένας λαός πολύ περήφανος για την ιστορία του αλλά και δύστροπος για όσους δεν την καταλαβαίνουν πλήρως, ποτέ δεν αγάπησαν εύκολα ανθρώπους που εξ’ ορισμού ήταν «ξένοι» για τους ίδιους. Υπήρξαν βέβαια λίγες εξαιρέσεις, με χαρακτηριστικότερη για όσους ασχολούνται με τους αγώνες ταχύτητας αυτήν του Ayrton Senna, ο οποίος κατάφερε να θεωρείται ένας από αυτούς, ένας Ιάπωνας με προσωπείο Βραζιλιάνου.

Και δε μιλάμε για απλή αγάπη και θαυμασμό σε έναν οδηγό αγώνων, όπως έχουν σε πολλούς οι Ιάπωνες, οι οποίοι ανέκαθεν είχαν το DNA της ταχύτητας και του συναγωνισμού στο αίμα τους και εκτιμούσαν όλους όσους το εκπροσωπούσαν. Οι συγκυρίες αλλά και η προσωπικότητα του Ayrton Senna τον έκαναν, όπως θα δούμε παρακάτω, τον απόλυτο εκφραστή της ιαπωνικής νοοτροπίας, και του έδωσαν δημοτικότητα ενός σύγχρονου samurai στη χώρα του ανατέλλοντος ηλίου.

Η σχέση του Βραζιλιάνου με την Ιαπωνία ξεκίνησε επίσημα το 1987, χρονιά που η Lotus χρησιμοποίησε κινητήρες Honda, μετά την αποχώρηση της Renault από την F1. Οι ιαπωνικοί turbo κινητήρες ήταν εκείνη την εποχή με διαφορά οι καλύτεροι σε απόδοση και αξιοπιστία, και φυσικό ήταν κάθε ομάδα να επιθυμεί συνεργασία με τη Honda. Ο ίδιος ο Senna πίεζε τον τότε αγωνιστικό διευθυντή της Lotus, Peter Warr, να συνάψει συνεργασία με τη Honda, κάτι που θα ήταν προς όφελος όλων. Οι υπογραφές έπεσαν τελικά, και ξεκίνησε επίσημα μια συνεργασία που σε μια εξαετία θα απέδιδε 32 νίκες και 6 παγκόσμια πρωταθλήματα (οδηγών-κατασκευαστών): Senna και Honda θα χαρακτήριζαν μια ολόκληρη γενιά στην F1.

Ήδη από την αρχή οι Ιάπωνες κατάλαβαν ότι η περίπτωση του Senna δεν ήταν σαν τις υπόλοιπες που είχαν συναντήσει: μεθοδικότητα, απόλυτη προσοχή στη λεπτομέρεια, προσήλωση στη νίκη με όποιο κόστος και ικανότητα κατανόησης μηχανολογικών λεπτομερειών ήταν οι βασικές αρετές του Βραζιλιάνου, και οι μηχανικοί της Honda βρήκαν στο πρόσωπό του κάποιον εξίσου αφοσιωμένο με αυτούς στο μοναδικό τους στόχο, την τελειότητα και την κυριαρχία. Τον αγάπησαν αμέσως.

Στα χρόνια που ακολούθησαν και στις επιτυχίες που ήρθαν με τη McLaren, η αλληλοεκτίμηση και ο σεβασμός ήταν τεράστια.

Η μαχητικότητα του Senna στην πίστα, η άρνησή του να υποχωρήσει σε οποιαδήποτε μάχη, ακόμη και όταν οδηγούσε ένα σαφώς υποδεέστερο μονοθέσιο, αλλά και η αδιαμφισβήτητη ταχύτητά του, τον εξύψωναν συνεχώς στα μάτια όλου του κόσμου. Ακόμη και όταν ο Senna γκρίνιαζε στη Honda πιέζοντάς την να βελτιωθεί (κυρίως το 1991-92 που η Williams και η Renault είχαν ανέβει πολύ), οι απόλυτοι σχετικά με την τιμή τους Ιάπωνες δεν θίγονταν από τα (σκληρά πολλές φορές) λεγόμενα του Βραζιλιάνου, ακριβώς γιατί ήξεραν ότι χωρίς συνεχή εξέλιξη και βελτίωση, δε θα προχωρούσαν.

Επιπλέον, η εποχή που η Honda κυριάρχησε στην F1 ήταν πολύ σημαντική γενικότερα για τον ιαπωνικό κολοσσό. Η Honda ήθελε να επιδείξει την τεχνολογική της υπεροχή εκμεταλλευόμενη τη δημοσιότητα που έδινε η κορωνίδα του μηχανοκίνητου αθλητισμού. Μια ιαπωνική εταιρία που νικούσε στα ίσα – τους Ευρωπαίους κατά κύριο λόγο – αντιπάλους της γέμιζε περηφάνια όλη την χώρα. Η Honda επένδυσε σε νέες τεχνολογίες (VTEC, πρωτοπόρες αναρτήσεις με διπλά ψαλίδια κλπ) και σε σπορ μοντέλα, με κυριότερο το NSX, για το οποίο συμβουλεύτηκε στα τελικά στάδια εξέλιξής του τον Senna, ο οποίος το οδήγησε στη Suzuka, με τον εν λόγω βιντεάκι να είναι must για κάθε petrolhead που σέβεται τον εαυτό του.

Ο Βραζιλιάνος συμμετείχε σε πολλές καμπάνιες της Honda για νέα μοντέλα ανά τα χρόνια, με τη φιγούρα του να γίνεται όλο και πιο αναγνωρίσιμη στην Ιαπωνία. Η Honda γνώρισε τεράστια άνθιση από τα τέλη της δεκαετίας του ’80 μέχρι τα μέσα αυτής του ’90, και οι εικόνες του Senna να πανηγυρίζει με τα λογότυπά της στη φόρμα του σίγουρα έπαιξαν μεγάλο ρόλο σε αυτό. Τέλος, πρέπει να αναφερθεί ότι όταν η Honda αποφάσισε να αποχωρήσει από την F1 στα τέλη του 1992, πρώτος το έμαθε ο Senna και μετά η McLaren, αποδεικνύοντας αν θέλετε, την εκτίμηση που είχε η εταιρία στο πρόσωπό του.

Ακόμη και όταν ο Senna ξεπέρασε τα όρια, πετώντας τον Prost εκτός πίστας στη Suzuka το 1990, το ιαπωνικό κοινό δε «στράβωσε» μαζί του, αλλά αντίθετα θεώρησε ότι ο Bραζιλιάνος έκανε αυτό που έπρεπε για να νικήσει, παλεύοντας το κατεστημένο που προτιμούσε τον Prost (ο ομοεθνής και φίλος του Γάλλου, Jean-Marie Balestre, ήταν τότε πρόεδρος της FISA).  Ο Βραζιλιάνος θα σημείωνε τελικά 3 νίκες στην Ιαπωνία στην πίστα της Suzuka, το 1988, το 1991 και το 1993.

Επίσης, όποιος παρακολουθήσει υλικό από επισκέψεις του Senna στην Ιαπωνία, θα δει ότι ο χαρακτηρισμός «ροκ σταρ» ήταν μάλλον λίγος για τα όσα εκτυλίσσονταν: ο Ayrton αντιμετωπιζόταν σαν θεός, η χαρά όσων τον έβλεπαν ήταν απερίγραπτη, ενώ οι εμφανίσεις του σε εκπομπές προκαλούσαν (κυριολεκτικά) λιποθυμίες! Σκηνές που δε βλέπεις πολύ εύκολα από Ιάπωνες. Ακόμη, o Senna πρωταγωνίστησε σε πολλά anime (που είναι πολύ διαδεδομένα στη χώρα), ενώ αντικείμενα που είχαν σχέση με τον ίδιο είναι μέχρι και σήμερα ανάρπαστα!

Και το πιο σημαντικό: ο Soichiro Honda, ο ιδρυτής της Honda, σύμβολο των Ιαπώνων και μία από τις πιο σημαίνουσες προσωπικότητες στην ιστορία της αυτοκίνησης, είχε εκφράσει πολλές φορές την εκτίμησή του για το πρόσωπο του Senna, λέγοντας ότι είναι ο ιδανικός εκφραστής των όσων συμβολίζει η εταιρία του. Αν κάποιος έχει αυτήν τη σπάνια τιμή, τι άλλο χρειάζεται;

Για τους Ιάπωνες, ο Senna έφτασε τόσο ψηλά, όσο ίσως σχεδόν και για τους Βραζιλιάνους. Την εποχή που η F1 άρχισε να ανεβαίνει πολύ σε απήχηση, εξελισσόμενη σε «πλήρως» παγκόσμιο θέαμα, ο Senna βοήθησε τους Ιάπωνες να δείξουν την υπεροχή τους έναντι των υπολοίπων, κάνοντάς τους υπερήφανους. Η λέξη περηφάνεια είναι το κλειδί εδώ: οι Ιάπωνες λάτρεψαν τον Ayrton, ακριβώς γιατί εξέφραζε τα ίδια ιδανικά με τους ίδιους, όπως κανένας οδηγός αγώνων δεν το έκανε μέχρι τότε (και κανένας δεν το έχει κάνει μέχρι σήμερα). Ο Αyrton Senna ήταν ο δικός του samurai, ο δικός τους πολεμιστής στους αγώνες ταχύτητας, που κέρδιζε ξεπερνώντας αντιπάλους και δυσκολίες.

Κανείς δεν τον έχει ξεχάσει στην Ιαπωνία, ενώ και η Honda δε λησμονεί να τον αναφέρει ακόμη και σήμερα σε πολλές διαφημίσεις και εκδηλώσεις. Μάλιστα, το 2013, δημιούργησε ένα από τα ομορφότερα βίντεο για να τον τιμήσει, στήνοντας κάμερες, φώτα και ηχεία σε όλο το μήκος της πίστας της Suzuka, για να αναπαραστήσει τον γύρο που έδωσε την pole position στον Βραζιλιάνο το 1989, όταν ήταν ταχύτερος του team-mate του, Alain Prost, κατά 1,730 δευτερόλεπτα!

Αυτός ακριβώς ο γύρος, όπου ο Senna οδήγησε για άλλη μια φορά πέρα από τα όρια, εκμεταλλευόμενος κάθε εκατοστό της πίστας, και βασιζόμενος στο ταλέντο του για να αντιμετωπίσει την υποστροφή ή υπερστροφή που θα εμφανιζόταν λόγω της υπερβολικά μεγάλης ταχύτητας που έμπαινε και έβγαινε από τις στροφές της Suzuka, αποδεικνύουν γιατί ο Βραζιλιάνος λατρεύτηκε όσο κανείς στον κόσμο των αγώνων. Γιατί δε φοβόταν το ρίσκο, ζούσε για να πηγαίνει πιο γρήγορα: ήταν με λίγα λόγια, ένας γνήσιος samurai.

Υ.Γ – 24 χρόνια μετά, ο Senna συνεχίζει να εμπνέει ανθρώπους να αγαπήσουν τον μηχανοκίνητο αθλητισμό. Obrigado por tudo Ayrton!